Karun Kadar Zengin: Manisa'daki Altın Şehir Sardes'in Sırları!
Gündem

Karun Kadar Zengin: Manisa'daki Altın Şehir Sardes'in Sırları!


25 May 20255 dk okuma36 görüntülenmeSon güncelleme: 18 September 2025

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın düzenlediği Türkiye Kültür Yolu Festivali kapsamında Manisa'da keşfedilen Sardes Antik Kenti, ziyaretçilerini tarihin derinliklerine götürüyor. Lidyalılar tarafından kurulan ve tarihte paranın ilk basıldığı yer olarak bilinen bu antik kent, "Karun kadar zengin" atasözünün kaynağı olan Lidya Kralı Karun'un efsaneleriyle dolu. Kazı çalışmalarıyla gün yüzüne çıkarılan eserler, hem Lidyalılar hem de Geç Roma dönemine ışık tutuyor. Peki, Sardes Antik Kenti'ni bu kadar özel kılan ne?

Sardes Antik Kenti: Tarihin ve Efsanelerin Buluşma Noktası

Sardes Antik Kenti, Manisa'nın Salihli ilçesi yakınlarında bulunuyor ve kazı çalışmaları 1958 yılından beri aralıksız devam ediyor. Lidyalıların başkenti olan Sardes, MÖ 7. ve 6. yüzyıllarda Anadolu'nun en güçlü şehriydi. Tarım, hayvancılık, ticaret ve altın madenciliği sayesinde zenginleşen bu kent, kaliteli dokumaları, parfümleri ve özellikle de paranın ilk basıldığı yer olmasıyla tarihe adını yazdırmış.

Antik kentte yapılan kazılarda, Lidyalılar ve Geç Roma dönemine ait birçok eser bulundu. Türkiye Kültür Yolu Festivali kapsamında özel ışıklandırmayla gece de ziyaret edilebilen Sardes, ziyaretçilerine unutulmaz bir deneyim sunuyor.

Sardes Kalesi, tarih boyunca "dünyanın en güçlü yeri" olarak ün salmış. Lidya kralları, tapınaklara bağışladıkları altınlarla efsaneleşmişler. "Karun kadar zengin" sözü de buradan geliyor. Efsaneye göre, dokunduğu her şey altına dönüşen Kral Karun'un hikayesi, antik kentin gizemini daha da artırıyor.

Kazılarda Ortaya Çıkanlar: Sinagog ve Daha Fazlası

2012 yılından beri kazı başkanlığını yürüten Prof. Dr. Nick Cahill, Sardes'in Artemis Tapınağı ve dünyanın en büyük sinagoguna ev sahipliği yaptığını belirtiyor. Anadolu topraklarındaki tek Lidya şehri olan Sardes'te, 1963 yılında antik dünyanın en büyük sinagogu ortaya çıkarıldı. Sinagogun duvarlarında, bağış yapanların isimleri ve yaptırdıkları eserlerle ilgili bilgiler yer alıyor.

Kazılarda, Lidyalılar dönemine ait eserlere ulaşılmaya çalışılıyor. Antik Yunan mitolojisine göre, Kral Midas'ın altın dokunuşundan kurtulmak için yıkandığı Sart Çayı'ndan altın aktığı ve Lidyalıları dünyanın en zengin insanları yaptığı efsanesi de bu bölgede yaşamış.

Sardes'te Görülecek Yerler

  • Lidya döneminden kalan tümülüsler
  • Artemis Tapınağı
  • Antik Çağ'ın en büyük sinagogu
  • Yuhanna İncili'nde bahsedilen kilise
  • Roma dönemi hamam ve gimnazyum kalıntıları

Kazı çalışmaları sırasında Lidya dönemine ait altın ve gümüş paralara, yeme içme kültürüne dair kaplara ve yiyecek artıklarına da rastlanıyor. Buğday ve nohut gibi yiyecekler tüketildiği belirlenmiş. Lidyalıların nasıl bir kültürel ve sosyal hayat yaşadıklarına dair bilgilere ulaşılmaya çalışılıyor.

1958'den beri devam eden kazılar, Lidya kültürüyle ilgili yeni bilgiler sunmaya devam ediyor. ABD Wisconsin Üniversitesi'nden Prof. Dr. Nick Cahill'in başkanlığındaki ekip, antik kentin sırlarını çözmek için çalışmalarını sürdürüyor.

Sardes Antik Kenti, sadece tarihi ve arkeolojik önemiyle değil, aynı zamanda efsaneleri ve kültürel zenginlikleriyle de büyüleyici bir yer. Keşfedilmeyi bekleyen daha birçok sırrı barındıran bu antik şehir, ziyaretçilerine unutulmaz bir yolculuk vaat ediyor. Karun'un altın şehri Sardes, tarihin tozlu sayfalarından günümüze uzanan bir köprü gibi, geçmişi anlamak ve geleceğe ışık tutmak için bizleri bekliyor.