Anayasa Mahkemesi (AYM),alkolmetreye üflemeyi reddeden sürücüye verilen cezanın hak ihlali oluşturmadığına karar verdi. İnegöl'de yaşanan olayda, trafik kontrolünde alkol ölçüm cihazını kullanmayı reddeden ve hakkında tutanak tutulan sürücüye 5 bin 224 TL para cezası kesildi ve ehliyetine iki yıl süreyle el konuldu. Sürücünün itirazı reddedilince AYM'ye başvurdu, ancak yüksek mahkeme de hak ihlali olmadığına hükmetti.

Alkometre Reddi ve Cezai İşlem Süreci

Olay, İnegöl'de meydana geldi. Trafik Denetleme Büro Amirliği ekipleri tarafından durdurulan sürücü, alkol ölçüm cihazını kullanmayı reddetti. Kolluk görevlileri tarafından hastaneye götürülen sürücü, hem alkol ölçüm cihazı ile hem de kan alınmak suretiyle ölçüm yapılmasına rağmen kanında alkol bulunmadığını iddia etti. Ancak, sürücü hakkında 5 bin 224 TL idari para cezası kesildi ve sürücü belgesine iki yıl el konuldu. Sürücü, cezanın haksız olduğunu savunarak İnegöl Sulh Ceza Hâkimliğine itiraz etti.

Sürücü, itiraz dilekçesinde trafik denetimi sırasında aracının durdurulduğunu, alkol ölçüm cihazını üflemesinin söylendiğini, bu işlemin neden yapılmak istendiğini ve işlemin gerekli olup olmadığı yönünde sorduğu sorulara cevap verilmeyip cihazla ölçüm yapılmasını reddettiği gerekçesiyle hakkında tutanak tanzim edildiğini belirtti. Ancak, mahkeme itirazı reddetti.

AYM'nin Hak İhlali Yok Kararı

İtirazların reddedilmesi üzerine sürücü, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuruda bulundu. Başvurucu, silahların eşitliği ilkesinin ihlal edildiğini öne sürdü. Ancak, AYM başvurucunun haklarının ihlal edilmediğine karar verdi. Yüksek Mahkeme’nin gerekçesinde, başvurucuya isnat edilen alkol ölçüm cihazını kullanmayı kabul etmeme eyleminin tek başına kolluk görevlileri tarafından düzenlenen tutanağa dayanılarak delillendirilmediği belirtildi.

AYM, başvurucunun gerek yargılama gerekse bireysel başvuru sürecinde bahse konu kontrolü yaptırmaya öncelikle rıza göstermediğini açıkça belirttiğine işaret etti. Kararda, "Başvurucu hakkındaki cezanın alkol ölçüm cihazını kullanmayı kabul etmeme eylemine ilişkin olduğu hususunun, karar gerekçesinde yeterli açıklıkta ortaya konulduğu ifade edildi. Başvurucu her ne kadar olay anında alkollü olmadığını, bu durumun hastane sürecinde yapılan test ve ölçümlerle de ispatlandığını belirterek, itiraz ve başvuruda bulunmuşsa da somut olayda incelenmesi gereken eylemin hastane sürecinin öncesine ait olduğu anlaşılmıştır." denildi.

Silahların Eşitliği İlkesi İhlali Yok

AYM, kamu görevlilerince düzenlenen tutanağın gerçeklik karinesinin aksi ispat edilebilir nitelikte olduğunu ve bizzat başvurucunun kendi beyanlarıyla anılan tutanağın doğrulandığını belirtti. Mahkeme, başvurucunun itiraz ve şikayetlerinin alkol ölçüm cihazını kullanmayı kabul etmeme eylemine ilişkin olmadığı, ileri sürdüğü iddiaların tutanağın aksini ispatlamaya yönelik olmadığı tespitini yaptı.

AYM kararında, başvurucuya savunma imkanı tanınmış olduğu, hakimliğin kamu görevlilerince düzenlenen tutanağa üstünlük tanıyan bir yaklaşım içinde olmadığı ve sonuç olarak başvurucuyu kamu otoritesi karşısında dezavantajlı konuma düşürdüğünden bahsedilemeyeceği sonucuna ulaşıldığı belirtildi. Açıklanan gerekçelerle Anayasa'nın 36. maddesinde güvence altına alınan silahların eşitliği ilkesinin ihlal edilmediği sonucuna varıldı.

Bu karar, alkolmetreye üflemeyi reddeden sürücülerin durumunu netleştirmesi açısından önem taşıyor. AYM'nin bu kararıyla, alkolmetreye üflemeyi reddetmenin tek başına cezalandırma için yeterli bir gerekçe olduğu ve bu durumda sürücülerin hak ihlali iddiasında bulunamayacağı ortaya konulmuş oldu. Bu durum, trafik denetimlerinde yaşanan tartışmaları ve hukuki süreçleri etkileyebilecek bir emsal teşkil ediyor.