Türkiye, küresel iklim değişikliğinin etkilerini derinden hisseden ülkelerden biri haline geldi. Sıcaklık artışları ve kuraklık, bölgeler arası farklılıkları keskinleştirerek çeşitli alanlarda büyük kayıplara neden oluyor. Özellikle Akdeniz Bölgesi'ndeki ısınma oranları endişe verici boyutlara ulaştı. Bilim insanları, bölgede "Tropikal yazlar" yaşandığı uyarısında bulunuyor.
Türkiye'de İklim Değişikliğinin Etkileri
İklim değişikliğinin Türkiye üzerindeki etkileri her geçen gün daha belirgin hale geliyor. Tarım, su kaynakları ve doğal yaşam bu durumdan olumsuz etkileniyor. İşte bazı çarpıcı veriler:
- 2000 yılında Türkiye'de sulanabilir arazilerin %70'i etkin şekilde kullanılırken, bu oran 2023'te %58'e geriledi.
- İç Anadolu'da buğday verimi son 10 yılda %23 azaldı.
- Zeytin ve üzüm gibi iklim hassasiyeti yüksek ürünlerde rekolte düşüşü %30'a ulaştı.
- Türkiye'nin kişi başı yıllık su potansiyeli 2000 yılında bin 650 metreküp iken, 2024 itibarıyla bin 200 metreküp civarına indi.
- Konya Ovası'nda ise son 20 yılda yeraltı su seviyelerinde 25 metreye varan düşüşler kaydedildi.
Akdeniz Bölgesi'nde Alarm Zilleri Çalıyor
Akdeniz Bölgesi, iklim değişikliğinden en çok etkilenen bölgelerden biri olarak öne çıkıyor. Bölgedeki ortalama ısınma oranı, dünya ortalamasından %25 daha yüksek seyrederken, yaz sıcaklıklarındaki artış oranı ise küresel ortalamanın %40 üzerine çıktı. Bu durum, bölgede yeni bir iklimsel kategori oluştuğunu gösteriyor.
Bilim insanları, Akdeniz kuşağında "Tropikal yazlar" yaşandığı uyarısında bulunarak, bölgedeki ekosistemlerin ve yaşam koşullarının ciddi şekilde tehdit altında olduğunu belirtiyorlar. Bu durum, tarım, turizm ve su kaynakları gibi sektörleri olumsuz etkileyerek bölge ekonomisine büyük zararlar verebilir.
Ne Yapmalı?
İklim değişikliğinin etkilerini azaltmak ve uyum sağlamak için acil önlemler alınması gerekiyor. Su kaynaklarının verimli kullanılması, kuraklığa dayanıklı tarım tekniklerinin geliştirilmesi, enerji verimliliğinin artırılması ve yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek bu önlemler arasında yer alıyor. Ayrıca, toplumun iklim değişikliği konusunda bilinçlendirilmesi ve sürdürülebilir yaşam tarzlarının teşvik edilmesi de büyük önem taşıyor.
İklim değişikliğiyle mücadele, sadece bireylerin değil, devletlerin ve uluslararası kuruluşların da ortak sorumluluğunda. Gelecek nesillere yaşanabilir bir dünya bırakmak için hep birlikte hareket etmeli ve somut adımlar atmalıyız.
