Türkiye'de uzun süredir tartışılan kredi kartı ile bahşiş ödeme uygulaması, yeni bir yasal düzenleme ile çözüme kavuşuyor. Bu düzenleme ile hem çalışanların gelirlerinde önemli artışlar bekleniyor, hem de devletin vergi gelirlerinde artış sağlanması hedefleniyor. Peki, bu yeni düzenleme tam olarak ne getiriyor ve kimler bundan nasıl etkilenecek?

Kredi Kartıyla Bahşiş Dönemi Başlıyor

Kamuoyunda uzun zamandır tartışılan kredi kartıyla bahşiş ödemeleri, sonunda yasal bir zemine oturtuluyor. Sektör temsilcileri ve bakanlıklar, bu konudaki kayıt dışılığı önlemek için çalışmalarını hızlandırdı. Yeni düzenleme ile çalışanların gelirlerinde %90'a varan artış bekleniyor. Geçtiğimiz yıl gündeme gelen bu düzenlemenin, bu yasama dönemi bitmeden yasalaşması hedefleniyor. İşletmeler, tüketiciler, çalışanlar ve devletin memnun kalacağı bir çözüm olarak "kredi kartıyla bahşiş ödemeleri" modeli üzerinde duruluyor. Hatta daha önce gündeme gelen %10'luk stopaj kesintisinin kaldırılması da tartışılıyor.

Devletin bu düzenleme ile kayıt dışılığa son vererek yılda yaklaşık 1.8 milyar dolarlık gelir elde etmesi bekleniyor. Ayrıca, 2 milyonu aşkın çalışanın gelirlerinin de %90 oranında artması öngörülüyor. İşletmeler ise, bu düzenleme sayesinde kalifiye eleman bulma konusunda yaşadıkları sıkıntıların azalacağına inanıyor.

Bahşişler Hediye Niteliğinde Mi?

Mevcut durumda, müşterilerin servis elemanlarına verdiği bahşişler hediye olarak kabul edildiği için gelir vergisine tabi değil. Ancak, bahşişin fatura bedeline yansıtılması veya işveren tarafından toplanıp dağıtılması durumunda, ücretin bir parçası olarak değerlendiriliyor ve vergilendiriliyor. İşletmelerin fiş veya fatura düzenleyerek hizmet bedeline ek olarak tahsil ettiği bahşişler ise, hizmetin matrahına dahil edilerek KDV'ye tabi tutuluyor.

Yeni taslak düzenleme ile garson, komi, şef ve diğer hizmet sektörü çalışanlarının doğrudan müşterilerden aldığı bahşişlerin kredi kartı aracılığıyla ve yasal güvence altında ödenebilmesi amaçlanıyor. Bu düzenleme ile bahşişin, işverenin ücreti kapsamında değil, müşteri ile hizmet veren çalışan arasındaki gönüllü bir ödeme olarak değerlendirilmesi hedefleniyor.

• Nakit kullanımının azalmasıyla birlikte, kredi kartıyla bahşiş verme talebi artıyor.
• Mevzuattaki eksiklikler nedeniyle bu talep karşılanamıyor.
• Düzenleme, bahşiş geleneğini günümüzün ekonomik koşullarına uygun hale getiriyor.

Nitelikli iş gücünün korunması, sektörde kalıcılığın sağlanması ve hizmet kalitesinin artırılması adına, çalışanlar için büyük önem taşıyan bahşiş gelirlerinin sürdürülebilir ve şeffaf bir şekilde aktarılmasının önü açılıyor.

Modelin Esasları ve Beklentiler

Hazırlanan taslakta belirlenen modelin temel unsurları şunlar:

• Bahşişin ücret tanımının dışına çıkarılması
• Kredi kartı ile ödenebilmesinin yasal güvence altına alınması
• Kredi kartı ile ödenen bahşişlerden yalnızca %10 stopaj kesintisi yapılması (bu uygulamanın kaldırılması da tartışılıyor)
• Kalan tutarın, çalışanlar arasında adil bir şekilde paylaşılması

Bu düzenleme ile kayıt dışı çalışan işletmelerle, kayıtlı işletmeler arasındaki haksız rekabetin sona ermesi ve hizmet sektörünün yeniden cazibe merkezi haline gelmesi bekleniyor. Son yıllarda birçok Türk servis çalışanı yurt dışına göç etti. Bu düzenleme ile yetişmiş insan kaynağının yurt içinde tutulabilmesi ve sürdürülebilir gelir modelleri oluşturulması amaçlanıyor.

Kredi kartıyla bahşiş düzenlemesi, 2024 yılında yasalaşma aşamasındayken kamuoyunda oluşan olumsuz algı nedeniyle askıya alınmıştı. Ancak, yeni düzenleme ile bu sorunların aşılması ve hem çalışanların hem de devletin kazançlı çıkacağı bir sistemin oluşturulması hedefleniyor. Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle kayıt dışılığın azalacağı, şeffaflığın sağlanacağı ve devletin vergi gelirlerinin artacağı öngörülüyor.